Był posterunek, będzie synagoga

Pozwolenie na budowę zostało wydane w 2019 roku przez Starostwo Powiatowe zgodnie z Miejscowym Planem Zagospodarowania Miasta i Gminy Mogielnica. Inwestorem jest podmiot prywatny.  Obiekt powstaje w miejscu, gdzie niegdyś mieścił się budynek, który był siedzibą posterunku policji.
Nowopowstały obiekt będzie prawdopodobnie miejscem odpoczynku i modlitwy wyznawców judaizmu, którzy przyjeżdżają do miasta modlić się na miejscowym cmentarzu. Cmentarz powstał pod koniec XVIII w. W 1849 r. na cmentarzu spoczął Chaim Meir Jechiel Szapira - twórca miejscowej dynastii chasydzkiej. Nad jego grobem postawiono ohel (murowaną budowlę).  
Cmentarz żydowski w Mogielnicy jest położony około 700 m na północny wschód od centrum miejscowości, na rozległym wzniesieniu i zajmuje działkę o powierzchni 1,24 ha. W 1999 r. Gmina Wyznaniowa Żydowska w Warszawie w ramach restytucji mienia przedwojennych gmin żydowskich stała się jego właścicielem. Obecnie właścicielem cmentarza jest Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego.
W 2012 r. podczas odkrywkowych prac archeologicznych ustalono właściwe miejsca pochówków mogielnickich cadyków. Odkryto i ustawiono także dwie stele z bardzo dobrze zachowanymi polichromiami. Teren otoczono ogrodzeniem z betonowych elementów prefabrykowanych. Prace zostały wykonane przez Fundację Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego oraz The Heritage Foundation for Preservation of Jewish Cemeteries Avoyseinu. W kolejnych latach na cmentarzu zainstalowano system monitoringu. Obiekt jest wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa mazowieckiego (wpis nr 526/A/92 z 08.04.1992 r.).
Pierwsi Żydzi pojawili się w Mogielnicy w 1777 roku. Od końca XVIII w. w mieście istniała gmina żydowska, która w 1808 r. liczyła 208 osób, stanowiąc 33,4% populacji. W połowie XIX w. Żydzi stanowili już większość mieszkańców. W XIX w. Mogielnica stała się ważnym ośrodkiem chasydyzmu. W 1828 r. Chaim Meir Jechiel Szapira, prawnuk Magida z Kozienic, założył w miasteczku swój dwór oraz ustanowił jesziwę. Przyciągnęło to do miejscowości setki chasydzkich pielgrzymów, co z kolei przyczyniło się do rozwoju gospodarczego. Po śmierci Chaima w 1849 r. jego syn Jakub Izaak Szapira założył nowe ośrodki dynastii kozienicko-mogielnickiej w Błędowie, Grodzisku i Piasecznie. W połowie XIX w. w Mogielnicy powstała drewniana synagoga, jedna z najpiękniejszych w regionie, która przetrwała do II wojny światowej. W 1939 r. mogielnicka gmina żydowska liczyła blisko 3 tys. członków.
Niemcy zajęli Mogielnicę 8 września 1939 roku. Tego samego dnia spalili drewnianą synagogę. 1500 żydowskich uchodźców, którzy pojawili się w mieście umieszczono w utworzonym getcie. W dniach 27–28 lutego 1942 r. Żydzi z Mogielnicy zostali wywiezieni do getta warszawskiego, gdzie podzielili los innych uwięzionych.
Emilia Tomasiak

Źródło: Muzeum Historii
Żydów Polskich