Jednak stracił mandat

24 października Naczelny Sąd Administracyjny po rozpatrzeniu skargi kasacyjnej rady gminy Jasieniec od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 3 sierpnia ubiegłego roku w sprawie skargi Edwarda Wilewskiego (radnego gminy Jasieniec) na uchwałę rady gminy z 25 maja 2022 roku w sprawie wygaśnięcia mandatu radnego, uchylił zaskarżony wyrok i oddalił skargę Edwarda Wilewskiego. Od 24 października rada gminy Jasieniec liczy 14 radnych.

Najpierw uchwała rady
Przypomnimy, że w maju ubiegłego roku, podczas sesji rady gminy Jasieniec radni pochylili się nad uchwałą w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu Edwarda Wilewskiego. Powodem było naruszenie zakazu łączenia swojej funkcji z zarządzaniem działalnością gospodarczą z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy Jasieniec.   
Nieprawidłowości dopatrzył się wojewoda mazowiecki, który nakazał radzie gminy Jasieniec przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego w sprawie ustalenia, czy nie doszło do naruszenia przez radnego ustawowego zakazu łączenia mandatu radnego z wykonywaniem określonej działalności. Sprawą zajęła się Komisja Skarg Wniosków i Petycji, która dwukrotnie umożliwiła radnemu złożenie wyjaśnień w sprawie. Komisja zapoznała się także z dokumentacją Koła Rolniczego w Miedzechowie, którym zarządza Edward Wilewski, a dokładnie z kopiami umów najmu lokali użytkowych znajdujących się budynku koła. Na wniosek przewodniczącego komisji została również opracowana niezależna opinia prawna.

Prezes i radny
Edward Wilewski jest prezesem zarządu Koła Rolniczego w Miedzechowie. Podczas wyborów samorządowych w 2018 roku uzyskał mandat radnego gminy Jasieniec. Sęk w tym, że wspomniane koło uzyskało w 2020 roku od samorządu dotację w wysokości 3200 złotych na przystosowanie świetlicy wiejskiej do spotkań mieszkańców. Dotacja została wykorzystana. W ocenie wojewody mazowieckiego doszło do naruszenia przez Edwarda Wilewskiego zakazu prowadzenia działalności gospodarczej w wykorzystaniem mienia komunalnego gminy Jasieniec. Mieniem tym była wspomniana dotacja, a prowadzony przez koło najem lokali użytkowych, co potwierdzają faktury, spełnia ustawowe kryteria działalności gospodarczej.

Powinien zrezygnować?
Pomimo tego faktu, radny Edward Wilewski nie zrezygnował z funkcji prezesa koła, co w ocenie wojewody mazowieckiego, a także po przeprowadzonym postępowaniu, również radnych, stanowił podstawę do wygaśnięcia mandatu radnego.
Koło Rolnicze w Miedzechwoie w swoich celach statutowych ma prowadzenie działalności gospodarczej, a realizuje ją poprzez wynajem lokali użytkowych, z których dochód przeznaczany jest na potrzeby statutowe koła.
Zgodnie z prawem, jeśli radny przed rozpoczęciem wykonywania mandatu prowadzi działalność gospodarczą, zobowiązany jest do zaprzestania prowadzenia tej działalności w ciągu 3 miesięcy od dnia złożenia ślubowania. Niewypełnienie tego obowiązku jest podstawą do wygaśnięcia mandatu. Uchwałę taką w maju ubiegłego roku podjęli stosunkiem głosów 9 za, 1 wstrzymujący i 1 przeciw, dwoje radnych nie oddało głosu (w tym sam zainteresowany) radni gminy Jasieniec.

Wygrał, potem przegrał
Edwardowi Wilewskiemu przysługiwało złożenie skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Tak też zrobił. Skutkowało to tym, że na czas prowadzonego postępowania, radny nadal miał mandat.
Z początkiem sierpnia ubiegłego roku Wojewódzki Sąd Administracyjny przychylił się do skargi Edwarda Wilewskiego, na uchwałę rady gminy Jasieniec. Kolejno skargę kasacyjną od wyroku WSA do Naczelnego Sądu Administracyjnego złożyła rada gminy Jasieniec. 24 października NSA uchylił zaskarżony wyrok i oddalił skargę Edwarda Wilewskiego na uchwałę rady gminy Jasieniec.
Jak czytamy w uzasadnieniu, NSA wskazuje, że dotacja udzielona przez gminę Kołu Rolniczemu na modernizację części budynku, który jest wykorzystywany przez koło do prowadzenia działalności gospodarczej, ma funkcjonalny związek z tą działalnością. Sprawy nie poprawił fakt, że Edward Wilewski nie zrezygnował z funkcji prezesa koła.
Wyrok NSA skutkuje wygaśnięciem mandatu radnego Edwarda Wilewskiego z dniem 24 października. Pozostaje on nadal sołtysem. W obecnej chwili rada obraduje w 14-osobowym składzie. Jak poinformowała nas wójt Marta Cytryńska, w takim składzie pozostanie ona do końca kadencji.
– Była to bardzo trudna decyzja dla rady gminy, ale podparta rozmowami, a także opinią prawną – przyznaje Marta Cytryńska, wójt Jasieńca. – Radni nie mieli wątpliwości, że naruszone zostało prawo. W podobnym tonie wypowiedział się NSA, który wydał wyrok, bez możliwości ponownego odwołania.