SZANSA NA TAŃSZY PRĄD

Pozwoli to w części uniezależnić budynki gospodarcze od dostaw bardzo drogiej, tradycyjnie wytwarzanej energii. Według zapowiedzi wyprodukowana energia z promieniowania słonecznego będzie zużywana do obsługi urządzeń występujących w gospodarstwie rolnym, np. chłodni, pomp nawadniających, oświetlenia czy wentylacji.
Jak to w praktyce ma wyglądać, jeżeli chodzi o przepisy krajowe? Oto zapytał poseł, prezes Związku Sadowników RP – Mirosław Maliszewski. Interesowało go między innymi:
•Jak można uzyskać wsparcie?
•Na jakie inwestycje będzie można przeznaczyć środki w ramach operacji „Modernizacja Gospodarstw Rolnych”?
•Co będzie z nadmiarem wyprodukowanej energii, czy będzie ją można sprzedać i na jakich warunkach?
•Czy będzie można zaopatrzyć w taką energię także dom mieszkalny?
•W jaki sposób zmagazynować wytworzona energię, np. urządzenia chłodnicze pracują także w nocy, a wtedy fotowoltaika nie działa?
•Czy musimy uzyskiwać jakoś zgodę np. zakładu energetycznego?
•Grunty rolne a zakładanie instancji? Jeśli tak, to na jakich (klasa bonitacyjna)?
•Pozwolenie na budowę - trzeba uzyskiwać?
•Czy można założyć instalacje np. nad drzewami owocowymi? Co wtedy z podatkiem rolnym/od działalności gospodarczej?
Odpowiedzi na powyższe pytania udzieliło Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. I przedstawiło swoje wytyczne jakie należy spełniać, aby można było uzyskać wsparcie w tym zakresie.

1. Jak można je uzyskać?
Nabór wniosków o przyznanie pomocy w obszarze zielona energia w gospodarstwie będzie przeprowadzany przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Wnioski o przyznanie pomocy będzie można składać w oddziale regionalnym Agencji. Wniosek może być złożony również za pośrednictwem biura powiatowego Agencji (wniosek zostanie niezwłocznie przekazany do oddziału regionalnego Agencji) albo wniosek będzie można przesłać przesyłką rejestrowaną nadaną w polskiej placówce pocztowej.
Wnioskodawca ubiegający się o pomoc w ramach ww. obszaru wsparcia powinien spełnić m.in. następujące kryteria:
- prowadzenie działalności rolniczej w celach zarobkowych,
- posiadać gospodarstwo rolne,
- ubiegać się o pomoc w zakresie inwestycji związanych z wytwarzaniem i magazynowaniem energii elektrycznej oraz wykorzystywaniem jej na potrzeby własne gospodarstwa.

Wnioskodawca powinien otrzymać minimalną wymaganą liczbę punktów dotyczącą kryteriów wyboru operacji. Zgodnie z zapisami PROW 2014-2020 w ramach obszaru zielona energia w gospodarstwie przewidziano następujące preferencje w przyznawaniu pomocy:
- prowadzenie produkcji ekologicznej
- realizacja operacji na obszarach, o których mowa w ustawie o ochronie przyrody wraz z otulinami tych form ochrony przyrody,
- nieposiadających instalacji do produkcji energii z promieniowania słonecznego dofinansowanej ze środków PROW 2014-2020,
- odbycie szkolenia w zakresie efektywności energetycznej gospodarstwa rolnego lub zobowiązanie się do jego odbycia w terminie roku od dnia ostatecznej płatności,
- prowadzenie produkcji zwierzęcej,
- dotyczącej sprawności instalacji fotowoltaicznej, tj. zdolności instalacji do przetwarzania promieni słonecznych w energię elektryczną.

2. Na jakie inwestycje będzie można przeznaczyć środki w ramach operacji „Modernizacja Gospodarstw Rolnych”?
W przypadku działania M04 „Inwestycje w środki trwałe”, przewiduje się następujące obszary:
a. rozwój produkcji prosiąt,
b. rozwój produkcji mleka krowiego,
c. rozwój produkcji bydła mięsnego,
d. racjonalizacja technologii produkcji, wprowadzenie innowacji, zmiana profilu produkcji, zwiększenie skali produkcji, poprawa jakości produkcji lub zwiększeniem wartości dodanej produktu,
e. nawodnienia w gospodarstwie rolnym,
f. zielona energia w gospodarstwie rolnym.

W przypadku obszaru f „zielona energia w gospodarstwie” kosztem kwalifikowalnym jest:
1. zakup urządzeń do pozyskania energii elektrycznej z promieniowania słonecznego o zainstalowanej mocy elektrycznej do 50 kW wraz z magazynami energii elektrycznej;
2. zakup pomp ciepła sprzężonych z urządzeniami, o których mowa w pkt 1;
3. zakup systemu zarządzania przepływami energii elektrycznej;
4. budowa lub zakup infrastruktury technicznej niezbędnej do instalacji elementów, o których mowa w pkt 1–3;
5. zakup sprzętu komputerowego i oprogramowania na potrzeby funkcjonowania systemu zarządzania przepływami energii elektrycznej.

3. Co będzie z nadmiarem wyprodukowanej energii, czy będzie ją można sprzedać i na jakich warunkach?
Zdaniem Ministerstwa Rolnictwa beneficjenci programu będą podlegać takim samym regulacjom prawnym w zakresie produkcji energii elektrycznej, w tym w zakresie rozliczania wprowadzonej do sieci i zużytej energii elektrycznej, jak pozostałe osoby lub podmioty. Dla instalacji odnawialnego źródła energii o mocy nie większej niż 50 kW podstawowym sposobem rozliczania energii jest system prosumencki. Od 1 kwietnia 2022 r. obowiązują nowe zasady rozliczania, tzw. net biling, polegający na wartościowym rozliczaniu nadwyżek energii wprowadzonej i pobranej z sieci przez prosumenta.

4. Czy będzie można zaopatrzyć w taką energię także dom mieszkalny?
Według informacji przekazanych przez resort rolnictwa, przy określaniu zapotrzebowania gospodarstwa rolnego na energię elektryczną można uwzględnić również potrzeby gospodarstwa domowego. W myśl art. 55 Kodeksu Cywilnego za gospodarstwo rolne uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą, oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego.

5. W jaki sposób zmagazynować wytworzona energię, np. urządzenia chłodnicze pracują także w nocy, a wtedy fotowoltaika nie działa?
Przepisy projektowanego rozporządzenia przewidują zakup urządzeń do pozyskania energii elektrycznej z promieniowania słonecznego o zainstalowanej mocy elektrycznej do 50 kW wraz z magazynami energii elektrycznej. Zakup magazynu energii jest obligatoryjny.

6. Czy potrzeba uzyskiwać jakoś zgodę np. zakładu energetycznego?
W myśl obowiązujących w polskim prawie przepisów, wytwórca energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, będący prosumentem energii odnawialnej informuje operatora do którego sieci ma zostać przyłączona mikroinstalacja, o terminie jej przyłączenia, lokalizacji przyłączenia, rodzaju odnawialnego źródła energii i magazynu energii elektrycznej użytego w tej mikroinstalacji oraz łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej, nie później niż w terminie 30 dni przed dniem planowanego przyłączenia jej do sieci operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego.

7.Grunty rolne a zakładanie instancji? Jeśli tak, to na jakich (klasa bonitacyjna)?
Przepisy projektowanego rozporządzenie stanowią, że urządzenia objęte dofinansowaniem będą usytuowane wyłącznie na gruntach rolnych zabudowanych.

8. Pozwolenie na budowę - trzeba uzyskiwać?
Moduły fotowoltaiczne o mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 50 kW nie wymagają pozwolenia na budowę ani zgłoszenia.

9. Czy można założyć instalacje np. nad drzewami owocowymi? Co wtedy z podatkiem rolnym/ od działalności gospodarczej?
Projektowane rozporządzenie zakłada, że urządzenia objęte dofinansowaniem będą usytuowane wyłącznie na gruntach rolnych zabudowanych.