A50 – Autostrada (nie)marzeń

Uczestnicy wydarzenia
W spotkaniu informacyjnym (zorganizowanym przez Anetę Horst – sołtys Koceran, Marcina Horsta – radnego gminy Pniewy oraz Monikę Szymańczak-Siemiątkowską – członkinię Stowarzyszenia „Nie dajmy się podzielić”) uczestniczyli przede wszystkim mieszkańcy Koceran, ale pojawili się także inni mieszkańcy gminy. Ponadto w zebraniu wzięli udział: Marzena Kołacz-Rosołowska – radna powiatu grójeckiego, członek Zarządu Powiatu Grójeckiego oraz Leszek Przybytniak – radny sejmiku województwa mazowieckiego.

Wielka droga – wiele kontrowersji
Przeprowadzenie OAW zgodnie z propozycją przedstawioną przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad istotnie wpłynie na życie mieszkańców gminy. Celem inwestycji ma być: poprawa warunków i bezpieczeństwa ruchu drogowego, przejęcie ciężkiego ruchu z dróg niższych klas, odciążenie istniejącej sieci drogowej. Mimo pozytywnych założeń, nie należy zapominać o negatywnym wpływie powstania tej trasy na tereny, przez które będzie ona wiodła. Podczas zebrania Marcin Horst wyjaśniał, jakie pejoratywne skutki wiążą się ze wspomnianą inwestycją.
W wyniku przeprowadzenia OAW A50 przez gminę Pniewy zostaną podzielone: gmina, miejscowości, a nawet gospodarstwa. Warto podkreślić, że gmina Pniewy będzie pocięta przebiegiem zarówno GDT, jak i OAW, a należy jeszcze dodać istniejące: S7, DK 50 oraz linię kolejową LK12. Nie można też pominąć faktu, że wielu mieszkańców czekać będzie wysiedlenie. Ponadto inwestycja wpłynie ujemnie na ekosystem regionu. Podczas prac budowlanych zostaną bowiem naruszone: źródła, torfowiska, a także miejsca życia wielu gatunków zwierząt objętych ścisłą ochroną. Skażeniu ulegną również: wody powierzchniowe i podziemne oraz powietrze (metalami ciężkimi i cząstkami stałymi).
Kolejnym problemem, z jakim będą borykać się mieszkańcy dotknięci przebiegiem autostrady, jest kwestia przerwania ciągłości działalności rolniczej, do której rolnicy (korzystający z dofinansowań) są zobowiązani przez okres co najmniej 5 lat. Niespełnienie tego warunku powoduje konsekwencje w postaci zwrotu otrzymanej dotacji wraz z odsetkami, a to doprowadzić może do utraty płynności finansowej.
Oprócz tego, mieszkańcy obawiają się permanentnego hałasu, który jest nieodłącznym elementem mieszkania w pobliżu drogi szybkiego ruchu. Autostrada ta ma mieć bowiem 6 pasów ruchu, po 3 w każdą stronę, a jej obciążenie szacuje się na ok. 70 tys. pojazdów na dobę.

Stanowisko gminy Pniewy
Urząd Gminy Pniewy na czele z wójtem – Ireneuszem Szymczakiem – jest przeciwny proponowanym wariantom przebiegu autostrady, co zostało wyrażone uchwałą z dnia 20 lutego 2023 r. Jak można przeczytać w informacji opublikowanej przez gminę Pniewy, 1 marca 2023 r. wójt odbył w Warszawie spotkanie w GDDKiA. Rozmowy te nie zakończyły się jednak porozumieniem.

Plan działania
Sołtys Koceran przedstawiła mieszkańcom plan działania opracowany przeciwko akceptacji któregoś z 3 wariantów przebiegu autostrady A50. Aneta Horst poinformowała, że mogą liczyć na pomoc ekologa (działającego na prośbę wójta Gminy Pniewy – Ireneusza Szymczaka), który zasugerował, aby w swoich argumentach wykorzystać obecność rezerwatu Dolina Rzeki Jeziorki i jednocześnie go rozszerzyć. Pomysłem jest stworzenie użytków ekologicznych, które dają duże możliwości. Prośba do mieszkańców terenów, gdzie owe warianty przebiegają, jest taka, by wyszukali w swojej okolicy gatunki zagrożone (płazy, gady, ptaki). Oprócz tego złożone zostały wnioski o uznanie pomników przyrody (drzew, które się kwalifikują). Co ważne, zostało także założone Stowarzyszenie – „Nie dajmy się podzielić”, które przygotowało petycję (podpisy pod nią składano na spotkaniu) z prośbą o pochylenie się nad protestem i podjęciem stosownych działań, których celem jest odsunięcie przebiegu tej inwestycji przez tereny gminy Pniewy. Dokument ten zostanie wysłany do: wojewody, Starostwa Powiatowego w Grójcu, burmistrzów Gmin i Miast: Grójec, Tarczyn, Mszczonów, wójta gminy Żabia Wola, Ministerstwa Rolnictwa, Marszałka Województwa Mazowieckiego, Ministra Infrastruktury, Posłów na Sejm – Mirosława Maliszewskiego i Marka Suskiego, Senatora – Stanisława Karczewskiego, Radnego Sejmiku Województwa Mazowieckiego – Leszka Przybytniaka oraz ARiMR.

Razem możemy więcej
Marzena Kołacz-Rosołowska mówiła, że można na nią liczyć i podkreślała, jak ważne jest wspólne działanie mieszkańców oraz gmin, które przedstawią jednogłośne stanowisko. Radna stwierdziła ponadto, że gminy Pniewy nie dotyczy tylko problem autostrady, ale i linii kolejowych. Dodawała również, że radni jeszcze nie podjęli oficjalnego stanowiska, ponieważ chcieliby dobrze rozpoznać temat, zanim podejmą decyzję. Zasugerowała jednak mieszkańcom, by zaproponowali swój wariant przebiegu drogi, ponieważ póki co trwają konsultacje nad projektami poglądowymi.

Mediacja
Leszek Przybytniak podkreślał, że samorząd województwa mazowieckiego jest obecnie w trudnej sytuacji, ponieważ nie ma wpływu na decyzje dotyczące budowy drogi czy linii kolejowych. Mówił, że samorząd województwa mazowieckiego, proponuje: bycie pośrednikiem w negocjacjach, zaproszenie GDDKiA i poproszenie ich o konkretne rozwiązania. Co więcej, dla Samorządu oczywiście ważne jest, żeby wszystkie inwestycje tego typu powstawały, ale ich przebieg powinien być jak najmniej uciążliwy. W związku z tym samorząd sugeruje, by trasy planowane były po granicach powiatów oraz gmin, żeby nie dzielić miejscowości i gospodarstw. Z takimi propozycjami samorząd występuje do GDDKiA. Leszek Przybytniak zapewniał ponadto, że postara się zainteresować najważniejsze osoby w województwie petycją otrzymaną od stowarzyszenia.

Głos mieszkańców
Podczas spotkania mieszkańcy w swoich wypowiedziach wyrażali głębokie zaniepokojenie sytuacją. Podkreślali, że tu są ich: rodzina, dom, praca, przyjaciele. Osoby, które przeprowadzały się tutaj lata temu, przy zakupie ziemi w tej okolicy były zapewniane, że to teren przyrodniczy, chroniony prawem i mogą tu spokojnie mieszkać przez dziesiątki lat. Mieszkańcy czują się zdruzgotani obecnymi planami przebiegu drogi. Nie poddają się jednak i starają się wspólnie działać. Robert Szymonik – mieszkaniec Koceran – stwierdził, że chce (podobnie jak mieszkańcy Wiskitek, gdzie był na spotkaniu) bronić okolicznych terenów. Zachęcał do zjednoczenia się i uwierzenia w siły społeczności. Podkreślał, że moc mogą mieć zarówno indywidualne pisma, jak i petycje zbiorowe. Z kolei Monika Szymańczak-Siemiątkowska – mieszkanka Michrowa – mówiła, że: „Musimy uwierzyć w swoją moc sprawczą, w swoje możliwości, w to, że my – zwykli ludzie –  możemy zmienić te plany. Jesteśmy przygotowani do rozmów, spotkań. Będziemy działać”.

Konsultacje społeczne? Jeszcze nie teraz!
Zgodnie z harmonogramem w I kwartale tego roku miała odbyć się pierwsza akcja informacyjna dotycząca wspominanej inwestycji drogowej. 3 marca GDDKiA oświadczyła jednak, że czasowo zawiesza spotkania dotyczące A50. W obwieszczeniu wydanym przez ten urząd można przeczytać, że do takiej decyzji przyczyniły się dotychczasowe zebrania, podczas których przedstawiano wiele wątpliwości związanych z przebiegiem OAW. GDDKiA stwierdziła, że konieczne są kolejne szczegółowe analizy, dotyczące między innymi aspektów środowiskowych i społecznych. Badania te mają uwzględniać argumenty merytoryczne (przedstawione dotychczas przez przeciwników inwestycji) oraz oczekiwania społeczne.

Możesz powiedzieć „NIE!” autostradzie A50
W protest w łatwy sposób mogą zaangażować się wszyscy, których dotyczy sprawa A50. Formularze opinii do wypełnienia były rozdawane podczas spotkania, jednak takie dokumenty dostępne są również na stronie inwestycji drogowej (https://www.trakt.eu/oaw-dk92-s7/spotkania-informacyjne). Opinię na temat przebiegu wspomnianej drogi można przesyłać do 28 marca 2023 r. na adres firmy (TRAKT sp. z o. o. sp. k., ul. Jesionowa 9a, 40-159 Katowice) lub mailowo (skan obydwu stron, adres: oaw-dk92-s7@trakt.eu). Warto jednak zaznaczyć, że podczas dalszych prac dotyczących planowania przebiegu autostrady uwzględniane będą jedynie formularze kompletne i podpisane.
Xymena Korczak