Odkryj historię Lipia

W najbliższą sobotę, 14 maja przypada ogólnopolska Noc Muzeów. Po udanej pierwszej edycji, swoje drzwi dla zwiedzających otwiera ponownie kościół  Trójcy Przenajświętszej oraz budynek starej plebanii. Wszystko za sprawą Stowarzyszenia Bezbłędna Gmina Błędów.

Kościół, Mazuryk i Armia Krajowa
Organizatorzy zapraszają 14 maja do Lipia na Noc Muzeów, która z uwagi na duże zainteresowanie, w tym roku zaplanowana jest w godzinach 19.00-24.00. Tradycyjnie odbędzie się zwiedzanie kościoła Trójcy Przenajświętszej z przewodnikami, którzy przybliżą historię parafii, a także zakonu karmelitów trzewiczkowych, sióstr brygidek, którzy związani byli z miejscowością. Organizatorzy zapowiadają dużo „smaczków”, o których nie wiedzą nawet najstarsi parafianie.
Budynek starej plebanii tradycyjnie podzielono na trzy sale wystawowe. W tym roku pierwsza, największa poświęcona będzie tematyce kościelnej z wystawą pt. „Madonny Karmelitańskie”, druga natomiast kapeli Pana Mazuryka, która odgrywała kiedyś w Lipiu znaczącą rolę. W trzeciej zwiedzający zapoznają się z lipską częścią historii o Armii Krajowej Grójec – Głuszec. Podziemia kościoła ponownie zostaną zaadoptowane na kino, gdzie będzie można obejrzeć pół godzinny film, a na polanie przy starej plebanii KGW Manchatan z Machnatki Parceli ustawi duży namiot, gdzie będzie można usiąść przy herbacie i kawie i podzielić się wrażeniami ze znajomymi.
– Wystawa o Armii Krajowej jest swego rodzaju odpowiedzią na oczekiwania mieszkańców – mówi Zbigniew Woźniak ze Stowarzyszenia Bezbłędna Gmina Błędów.
Wystawa na starej plebanii będzie czynna od 15 maja do 17 lipca  w każdą niedzielę po mszach świętych, które są w Lipiu odprawiane w godz. 9.00, 11.30 i 16.00.

Zajrzeć do klasztoru
Stowarzyszenie Bezbłędna Gmina Błędów zajmuje się historią zakonu karmelitów już od trzech lat. – Jednym z głównych celów działalności grupy jest poznawanie historii naszej małej ojczyzny – mówi Paweł Sokołowski, członek stowarzyszenia. – Mieliśmy jakieś informacje o przeszłości Lipia, ale nasza ostatnia zdobycz rzuciła nowe światło na historię tej miejscowości.
Mowa o planach sytuacyjnych klasztoru karmelitów, który w XVI wieku znajdował się przy kościele w Lipiu. Przylegał on do jego zachodniej części. Rok temu, podczas pierwszej lipskiej Nocy Muzeów stowarzyszenie zaprezentowało szczegółowe zdjęcia klasztoru, które udało się pozyskać z Instytutu Sztuki Państwowej Akademii Nauk. Z fotografii można było zobaczyć, jak wyglądał klasztor z zewnątrz, lecz po 1615 roku już po ataku Rosjan. – Pojawiły się kolejne pytania, jak ten klasztor wyglądał wewnątrz – wspomina Paweł Sokołowski.

Bardziej okazały niż myśleli
Stowarzyszenie dotarło do planów sytuacyjnych klasztoru, które znajdowały się w w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie. Pomógł dr Szymon z Archiwum OO. Karmelitów na Piasku w Krakowie. – Warto spożytkować te plany zakonu – przyznaje Zbigniew Woźniak. – Niestety nie są one datowane, ale z planu widać, że z całą pewnością pochodzą one z czasów po powstaniu styczniowym.
Plany sytuacyjne wiążą się także z ostatnimi odkryciami stowarzyszenia w postaci książek m.in. z XVI wieku, niejednokrotnie w języku łacińskim. Na planach widać bowiem, że w klasztorze mieściła się zapieczętowana biblioteka. – Jesteśmy zszokowani, ponieważ dotychczas całkowicie inaczej wyobrażaliśmy sobie wygląd klasztoru – przyznaje Paweł Sokołowski.
Okazuje się bowiem, że klasztor był dużo większy, niżeli zakładali członkowie stowarzyszenia, oraz dwukondygnacyjny. Przylegał do niego ogród warzywno-owocowy, podwórze gospodarcze oraz wirydarz (kwadratowy lub prostokątny ogród umieszczony wewnątrz murów klasztornych). Przestrzeń klasztoru oraz liczba pomieszczeń, wskazuje na fakt, że przebywało w nim dużo zakonników. Ciekawym pomieszczeniem jest więzarek dzwonnicy, czyli prawdopodobnie pomieszczenie z dzwonkiem do zwoływania na wspólne spotkania. Niestety, ale na planach nie ma skali, więc przed stowarzyszeniem jeszcze jedno wyzwanie, czyli usytuowanie klasztoru w dotychczasowej przestrzeni, aby dokładnie poznać jego wielkość.
– Pozostałe ciekawostki niech pozostaną tajemnicą, którą odkryjemy podczas Nocy Muzeów – przyznają członkowie stowarzyszenia.

Znacząca miejscowość
Odnalezione plany sytuacyjne klasztoru przedstawiają także Lipie w innej perspektywie. Okazuje się bowiem, że nie była to mało znacząca miejscowość. – Klasztorów karmelickich nie było w Polsce wiele, bo około 10, a Lipie było jedną z tych miejscowości, gdzie przebywali oni przez ponad 250 lat. – Fakt ten musiał bardzo mocno wpływać na rozwój Lipia oraz najbliższej miejscowości – wnioskuje Zbigniew Woźniak, który jednocześnie dodaje, że stowarzyszeniu udało się ustalić już kilka nazwisk zakonników, którzy przebywali w Lipiu.
Stowarzyszenie Bezbłędna Gmina Błędów skupia już 12 pasjonatów lokalnej historii. W jego skład wchodzą: Dominik Górecki, Paweł Sokołowski, Izabela Łubińska, ks. Ewaryst Tomasiewicz, Barbara Frydrych, Paweł Misierewicz, Marianna Szewczyk, Zbigniew Woźniak, Grażyna Radecka, Anna Misierewicz, Mikołaj Szymański, Jadwiga Lipińska, Joanna Szewczyk.